مقاله آموزشی اکچوئري Actuarial science
آينده با عدم قطعيت همراه است و امکان وقوع حوادثي وجود دارد که براي بشر مطلوب نخواهد بود. "ريسک"، عبارت است از انحراف بالقوه ي منفي از آنچه مورد انتظار ما است و يا به بيان ساده تر امکان وجود حادثه نامطلوبي است که رخ خواهد داد. در دنیای امروز اکثر نهادهای مالی خصوصاً شرکتهای بیمه به دنبال راهی برای کنترل ریسکهای خود از طریق پیشبینی فراوانی و شدت مورد انتظار در صورت وقوع ریسکها هستند. از جمله علومی که به انجام این محاسبات میپردازد، دانش اکچوئری است که با استفاده از آمار و ریاضیات احتمال وقوع پدیدهها را محاسبه مینماید.
اکچوئر فردي است که در زمينههاي زير تخصص دارد:
ارزيابي احتمال وقوع رخدادهاي آينده.
طراحي روشهاي خلاقانه به منظور کاهش احتمال وقوع حوادث نامطلوب.
کاهش اثرات حوادث نامطلوبي که رخ خواهند داد.
حوادث ميتوانند هم از لحاظ مالي و هم از لحاظ عاطفي اثرات نامطلوبی بر افراد و شرکتها داشته باشند. کاهش احتمال وقوع اين حوادث به كاهش درد و رنج جامعه کمک ميکند. اما برخي از حوادث مانند مرگ، اجتنابناپذیر هستند بنابراين کاهش اثر مالي آنها نيز بسيار با اهميت خواهد بود. اکچوئرها در واقع متخصصاني هستند كه با تسلط بر ریاضیات، آمار، مباحث مالی، ریسک و غیره به يافتن روشهاي مديريت ريسک كمك ميكنند. تخصص آنها نيازمند ترکيبي از مهارتهاي تحليلي قوي، دانش حرفهاي و درک رفتار انسان براي طراحي و مديريت برنامههاي کنترل ريسک است.
اکچوئري شغلي جالب، چالشزا و فكري است و متخصصین این رشته در بسیاری از کشورهای دنیا دستمزدهاي خوبي دریافت مینمایند. اکچوئرها به دلیل تاثیر جدی در تصمیمگیریهای کلان در زمینههای مختلف، نقش کليدي در تيم مديريت شرکتهاي خود دارند. در دنياي امروز که تغييرات با سرعت زيادي رخ ميدهند و با توجه به وجود ريسکهاي جديدي که همواره به کشف راههاي خلاقانه براي مواجهه با آنها نياز است، موقعيتهاي فراوانی براي رشد دانش فردي و حرفهاي در تمام طول عمر در شغل اکچوئري وجود دارد.
اکچوئرها ستون اصلی در تحليل برنامههاي مالي در جامعه هستند. با وجود اكچوئرها، ميتوان بدون نگراني در مورد آنچه که آينده رقم ميزند، به زندگي روزمره ادامه داد. بينش اکچوئري نسبت به ريسک ميتواند به منظور اطمينان از سودآوری سرمايهگذاريها، یاریگر باشد.
به همين دلايل تخصص اکچوئري بر طبق نشريه رتبهبندي مشاغل آمريکا (Job Rated Almanac)، همواره در ميان پنج شغل برتر قرارگرفته است.
ريسک چيست و اکچوئرها چگونه آن را مديريت ميکنند؟
ريسک به اشکال مختلفي وجود دارد. هر فرد در زندگی خود با ریسکهای زیادی مواجه میشود.. سازمانها و شرکتهای مختلف نیز در اداره و رهبری کسبوکار خود با ریسکهایی نظیر ریسک بازار، ریسک استراتژیک، ریسک عملیاتی، ریسک قانونی روبرو هستند. اکچوئرها بعنوان متخصصان اندازهگيري و مديريت ريسک، نياز بسيار مهمي از جوامع را برطرف ميکنند. مشارکت آنها در رفاه مالی، اقتصادي و تامین امنیت روانی جامعه حائز اهمیت است. تدوین برنامههاي مديريت ريسک توسط اکچوئرها منجر به پیشرفت جوامع بشری شده است. به عنوان مثال موارد زیر را در نظر بگيريد:
1- در صورتي که زلزله تحت پوشش بيمه قرار نداشت آيا شرکت حاضر بود کارخانه جديدي بسازد که امکان تخريب آن در اثر زلزله وجود دارد؟
2- اگر برنامههاي بازنشستگي و برنامههاي تأمين اجتماعي وجود نداشت، آيا نگراني در مورد آينده به مردم اجازه پول خرجکردن ميداد؟
روشهای بسيار زيادي براي مديريت ريسک وجود دارد. اما از آنجا که تعداد تکنيکهاي مديريت ريسک كارا و قابل اعتماد كم است، اکچوئرهاي متخصص و حرفهای در بخشهاي اجرايي، با در نظر گرفتن اين موضوع مهم كه فعالان اقتصادی، جامعه را در معرض ريسکهای قابل توجه و غیر قابل جبران قرار ندهند، همواره روشهاي جديدي را براي حداکثر کردن سود مالي به آنها ارائه ميدهند.
برخي از معروفترين اين روشها به شرح زیر است:
خنثيکردن تاثیر يک ريسک با ريسکی ديگر. تحت شرايط ويژهاي دو رويداد مخرب ميتوانند ويژگيهايي داشته باشند که احتمال رويداد يکي از آنها، احتمال رخداد ديگري را از بين ببرد. بنابراين اگر پیشبینی شود که قيمت کالایی افزايش و قيمت کالای دیگر کاهش مييابد، ممکن است تصميم گرفته شود که روي سهام دو کالا بطور همزمان سرمايهگذاري شود تا بتوان ريسک را مديريت نمود.
آنچه که براي يک طرف تجاري مضر است ميتواند براي طرف ديگر مفيد باشد. به عنوان مثال ممکن است زماني که ارزش دلار کاهش مييابد، ارزش فرانک فرانسه افزايش پيدا کند. اين مسئله براي کسبوکار امريکاييها نامطلوب و براي فرانسويها مطلوب است.
تمرکز بر روي ريسکهاي فاجعهآميز. تئوريهاي رياضي نشان ميدهند که بيشترين اطمينان از ريسک (و در در نتيجه آن حداکثر اطمينان خاطر) از حذف نتايج رويدادهايي حاصل ميشود که بسيار غير محتمل هستند، اما منجر به خسارات بسيار سنگيني ميشوند. بنابراين خانوادهها بايد به اين موضوع فکر کنند که اگر نانآور خانواده فوت كند، خانهشان در آتش بسوزد يا تمام پسانداز خود را از دست بدهند، چه اتفاقي روي خواهد داد. لذا آنها بايد به دنبال راهحلهايي باشند که هم احتمال رويداد چنين حوادثي را کاهش دهد و هم اثر مالي آن را مديريت کند. اين کار با خريد يک بيمهنامه عمر يا پسانداز و سرمايهگذاري در سهامهاي مختلف بمنظور کاهش ريسك يک شرکت انجام ميپذيرد.
تنوع، تنوع، تنوع. سه بار تكرار بدليل تاکید بر اهميت اين مفهوم است كه اغلب ناديده گرفته ميشود. رويارويي با تعداد زيادي ريسک کوچک، بهتر از مواجهه با ريسکی بزرگ است. معمولاً از اين ريسکهاي کوچک، ميانگين گرفته ميشود که حاصل آن به يک جهت خاص تمايل شديدي نداشته باشد و نتايج پيشبيني پذیرتر شوند، بنابراين متنوعسازي ابزاری مهم در مديريت ريسک است.
اکچوئرها کجا و به چه کاري مشغول هستند؟
صنعت بيمه بدون وجود اکچوئرها نميتواند به فعاليت خود ادامه دهد. صنعت بيمه جايي است که بيشتر اکچوئرها در آن مشغول به کار هستند. آنها هزينه پذيرش ريسک را محاسبه مینمایند. از سایر وظایف اکچوئرها در شرکتهای بیمه میتوان به محاسبه و تحلیل نرخهاي محصولات بيمهاي، تدوین آییننامه و دستورالعملهای رشتههای بیمهای، محاسبه قيمت منصفانه براي محصول بيمهاي جديد، تعیین ذخایر حقبیمه و خسارت، محاسبه توانگری مالی شرکت و غیره نام برد.
اکچوئرها به منظور تصميمگيريهاي راهبردی شرکت، ارزيابي مالي ريسک انجام ميدهند. از آنجايي كه شرکت به قضاوت اکچوئرها اعتماد زيادي دارد، مسير شغل آنها اغلب به جايگاههاي اجرايي و مديريتي در رده بالا ميانجامد.
ساير مشاغل نيز هنگامي که به يک مشاور مالي نياز داشته باشند، اکچوئر استخدام مينمايند. مشاور اکچوئري ميتواند شخصي باشد که به صورت مستقل براي خود کار ميکند يا اينکه در خدمت شرکت بزرگ مشاورهای است. مشاوران به شرکتها در طراحي برنامههاي مستمري کمک ميكنند و داراييها و بدهيهاي شرکت را ارزيابي مينمايند. با توجه به پيچيدگيهاي مالي موجود در شرکتهاي سهامي، اکچوئرها ميتوانند در محاسبه ريسکهاي موجود کسبوکار به اين شرکتها کمک نمايند. اکچوئرهاي مشاور در شرکتها با مديران ارشد مالي، مديران فنی و منابع انساني و اغلب با مدير عامل ارتباط تنگاتنگي دارند.
علاوه بر این، اکچوئرها به منظور مديريت برنامههايي نظير سيستم تأمين اجتماعي و درمان با دولت نيز همکاري مينمايند. از آنجائي که دولت، قوانين صنعت بيمه و قوانين اجرايي در مورد مستمريها و مسئوليتهاي مالي را تنظيم مينمايد، به اکچوئرها براي تعيين اين که آيا شرکتها در چهارچوب اين قوانين فعاليت ميکنند يا خير نياز دارد.
شرکتها يا سازمانهاي ديگر نیز مانند بانکها، شرکتهاي سرمايهگذاري، شرکتهاي سهامي بزرگ، موسسات حسابداري عمومي، دفاتر نرخگذاري بيمهاي، اتحاديههاي کارگري، صندوقهاي بازنشستگي و سازمانهای تامین اجتماعی و بازنشستگی بمنظور ارزيابي ريسکها و حل مشکلات آماري و مالي خود به اکچوئرها نیازمندند.
جایگاه اکچوئری در ایران
بهرغم گذشت حدود 80 سال از ورود بیمه به ایران، به دلیل وجود ساختار تعرفهای بیمه، عدم حضور محصولات بیمهای متنوع و عدم نیاز به قیمتگذاری آنها، پایینبودن مصرف سرانه بیمه، همچنین دولتیبودن شرکتهای بیمه و رقابتی نبودن شرایط در بازار بیمه، علم بیمه پیشرفت چشمگیری نداشته است. به تبع آن، دانش اکچوئری نیز که ارتباط تنگاتنگی با بیمه دارد، از رشد مطلوبی برخوردار نبوده و میتوان گفت که هنوز در میان اکثر اقشار علمی حتی افراد تحصیلکرده جامعه ناشناخته است.
تربيت اکچوئر در ايران به صورت دانشگاهي از سال 1372 در دانشگاه شهيد بهشتي و به دنبال آن در سال 1382 در مؤسسه آموزش عالي بيمه اکو در مقطع کارشناسی ارشد آغاز شده است و قریب به 10 سال است که هر ساله تعدادی دانشجو از این دو دانشگاه فارغالتحصیل میشوند.
نكتهاي كه در مورد رشته اکچوئری باید به آن توجه نمود، اين است كه در تمام دنیا براي اينكه فردي به عنوان اکچوئر حرفهای شناخته شود، بايد امتحانات تخصصی اين رشته را نیز با موفقيت گذرانده باشد. دو مرکز معتبر برگزاري اين امتحانات در آمريكا و انگليس وجود دارند كه اين دو مركز در بسياري از نقاط دنيا، اين امتحانات را برگزار ميکنند. سابقاً آزمونهای اکچوئری در دانشکده اکو برگزار میشد که در حال حاضر به دلیل تحریمهای اعمالشده علیه ایران، امکان شرکت در این آزمونها برای علاقمندان با تابعیت ایرانی وجود ندارد.
از آنجا که انجمنهای اکچوئری در دنیا قطب اصلی در برگزاری آزمونهای اکچوئری، تدوین استانداردهای اکچوئری، تربیت اکچوئرهای رسمی هستند، بنابراین ضرورت تشکیل انجمن حرفهای اکچوئری ایران به منظور ایجاد بستری مناسب برای شناساندن رشته اکچوئری، تربیت متخصصین، تدوین استانداردها و رویههای اکچوئری، برگزاری آزمونهای اکچوئری، ارتقا سطح علمی از طریق تالیف، ترجمه و تدوین کتب، نشریه و مجلات، برگزاری همایشها و سمینارهای داخلی و بینالمللی بسیار احساس میشود.
برگرفته از مجله الکترونیک بیمه ملت
:: موضوعات مرتبط:
مقالات و مطالب آموزشی ,
,
:: بازديد از اين مطلب : 241
|
امتياز مطلب : 0
|
تعداد امتيازدهندگان : 0
|
مجموع امتياز : 0